“Een geweldig gevoel”

De in Zürich gevestigde startup MyoSwiss heeft een lichtgewicht exoskelet ontwikkeld dat als een ‘e-bike’ voor de benen functioneert. Het ondersteunt de bewegingen van de drager van het exoskelet met elektronische pulsen.

Denkt u na bij elke stap die u zet? Wie doet dat nou? De meesten van ons vinden het de vanzelfsprekendste zaak van de wereld dat ze kunnen lopen. Voor Matthias is het echter een opgave die veel concentratie en inspanning vergt, omdat hij aan de auto-immuunziekte multiple sclerose (MS) lijdt. Toch heeft hij altijd een doel voor ogen: de 135 treden naar zijn vakantiehuis in Zuid-Zwitserland oplopen zonder daarna helemaal buiten adem te zijn. Daarom traint de 56-jarige Matthias eens per week met de Myosuit.

Mobiliteit ondanks spierzwakte

De Myosuit is een exoskelet voor mensen die in het dagelijks leven extra kracht en steun nodig hebben. Het exoskelet is een trainingsapparaat voor mensen met bewegingsbeperkingen van de benen, als gevolg van een ongeval, een chronische ziekte zoals MS, of veroorzaakt door leeftijdsgebonden spierzwakte. Voorwaarde voor het gebruik van dit ergonomische exoskelet, dat door de in Zürich gevestigde start-up MyoSwiss is ontwikkeld, is dat nog een bepaalde spierfunctie aanwezig moet zijn. “Iedereen moet de mogelijkheid hebben om vrij en zonder beperkingen te kunnen bewegen. Beweging is essentieel voor ieder mens en cruciaal voor diens onafhankelijkheid en levenskwaliteit. Dit is de leidraad van het bedrijf,” aldus CEO en medeoprichter Jaime Duarte.

Lunges, roeien, traplopen: Matthias traint eens per week met het exoskelet om spierkracht op te bouwen. Zijn grote doel: de 135 treden naar zijn vakantiehuis oplopen zonder daarna helemaal uitgeput te zijn.

Een ‘e-bike’ voor de benen

Zitten, opstaan, lopen of traplopen: met de Myosuit gaat alles veel gemakkelijker. Het exoskelet biedt lokaal ondersteuning ter hoogte van de heup en de benen, en levert precies kracht en ondersteuning die de drager in bepaalde situaties nodig heeft, bijvoorbeeld bij het opstaan. “Door de elektronische versterking van hun spieren, hebben patiënten meer uithoudingsvermogen. Je kunt het skelet beschouwen als een soort e-bike voor de benen,” aldus Gleb Koginov, senior mechanisch ingenieur bij MyoSwiss.

De Myosuit, met een gewicht van slechts 5,7 kilogram, wordt op de heupen en benen geplaatst en over normale kleding heen gedragen. De twee elektromotoren en de besturing zijn in een kleine rugzak ondergebracht. Ze maken gebruik van kabels en passieve elementen om flexie en extensie van het heupgewricht en de kniegewrichten te ondersteunen. De intensiteit en volgorde van de elektrische ondersteuning geschiedt met behulp van bewegingssensoren op de romp en de benen.

Krachtige aandrijvingen voor sterke benen

“Voor onze exoskeletten hebben we compacte, stille aandrijvingen en motorcontrollers nodig die direct in het apparaat kunnen worden geïntegreerd en over een hoge energie-efficiëntie en vermogensdichtheid beschikken,” aldus Koginov. De aandrijfcombinatie van BLDC-motor EC-i 40 en de overbrenging GP 42 C plus de digitale motorregelaar EPOS4 module 50/8 van maxon voldoen aan deze eisen. De borstelloze DC-motor EC-i40 is de wereldkampioen als het gaat om dynamiek en een hoog koppel in heel kleine ruimtes. Jaime Duarte: “Voor ons heeft maxon gewoon de beste en krachtigste motoren die we op de markt hebben gevonden. De ondersteuning door de plaatselijke ingenieurs is bovendien zeer professioneel.”

Visie op een alledaags exoskelet

Het medisch-technische bedrijf MyoSwiss is in 2017 ontstaan uit een spin-off van de ETH. Het team, dat nu twaalf leden telt, bestaat uit jonge ingenieurs, ontwerpers en medisch specialisten. Het werkt elke dag aan de verdere ontwikkeling van de Myosuit, die al wordt gebruikt in revalidatiecentra en ziekenhuizen in Zwitserland en Duitsland. Jaime Duarte en zijn team hebben de lat hoog gelegd. Ze streven naar een exoskelet dat elke dag als een T-shirt of broek kan worden gedragen.

Tot die tijd blijft Matthias oefenen en boekt vooruitgang. Hij kan nu zonder te pauzeren de trap naar zijn vakantiehuisje beklimmen. Hij is minder buiten adem en beschikt over een betere conditie. “Ik moet nog steeds bijkomen als ik boven ben, maar wie doet dat niet na 135 treden?” 

Feiten over de MyoSuit

• Gewicht: 5,7 kg (zoals een lichte hikingrugzak)
• Afhankelijk van het gebruik gaat de accu tot 4 uur mee

Matthias werd in 1997 gediagnosticeerd met multiple sclerose. De eerste jaren ging het nog wel, maar na verloop van tijd werd het lopen steeds lastiger. Voor hem was dit geen reden om zijn liefde voor beweging en de natuur op te geven. Daarom traint hij al twee jaar met de Myosuit.

Hoe ben je achter MyoSwiss gekomen?

Ongeveer twee jaar geleden liet MyoSwiss de Myosuit aan mijn multiple sclerose-groep zien. Ik heb hem daar uitgeprobeerd, ben met de Myosuit een heleboel keer om de tafel heengelopen. Mijn benen voelden daarna heel licht aan. Dat was echt bijzonder want door mijn ziekte voelen ze meestal heel zwaar aan. Dat gevoel dat mijn benen licht zijn hield lang aan. Op dat moment wist ik meteen dat ik tester wilde worden voor MyoSwiss.

Hoe wordt je leven door de Myosuit makkelijker?

De Myosuit verbetert mijn levenskwaliteit en houdt mijn conditie op een bepaald niveau. Hij helpt me bij bewegingen die ik anders moeilijk kan uitvoeren. Wat ik aan spierkracht verlies door multiple sclerose, kan ik herstellen door training met de Myosuit, althans voor een bepaalde tijd.

Wat is de langste afstand die je tot nu toe hebt afgelegd?

Na de kracht-, uithoudings- en balansoefeningen met de Myosuit kon ik in 2019 tijdens de Joggathlon in Zürich met de Myosuit 1,8 kilometer hardlopen en heb ik de finish in 2,5 uur gehaald. De dag erna had ik spierpijn, maar ik was niet echt uitgeput. Dat was een geweldig gevoel!